मराठी व्याकरण : सराव प्रश्नसंच – केवलप्रयोगी अव्यय

स्पष्टीकरण : मनातील उत्कट भावना व्यक्त करणारा शब्द म्हणजे केवलप्रयोगी अव्यय होय.

स्पष्टीकरण : मनातील भावनेचा उद्गार दाखविणाऱ्या अविकारी शब्दांना केवलप्रयोगी अव्यय असे म्हणतात.

स्पष्टीकरण : अरेच्चा, वाव, वा – ही आश्चर्यदर्शक केवलप्रयोगी अव्यये आहेत.

स्पष्टीकरण : ज्या केवलप्रयोगी अव्ययाद्वारे उत्साह दर्शवला जातो, त्यास हर्षदर्शक केवलप्रयोगी अव्यय म्हणतात.

स्पष्टीकरण : तिरस्कारदर्शक – धिक्, थू, शी, इश्श, हुडत, हुड, फुस, हत, छी. आश्चर्यदर्शक – ऑ, ओहो, अबब, अरेच्या. शोकदर्शक – अरेरे, देवो रे, रामा रे, अगाई, आई गं, हाय. विरोधदर्शक – छे, छे, अंहं, उंहू, ऊः, हॅट, छट्, छे.

स्पष्टीकरण : हर्षदर्शक – अहाहा, आ-हा, अहा, वा-वा, ओ-हो. आश्चर्यदर्शक – ऑ, आहो, अबब, बापरे, ओ. प्रशंसादर्शक – छान, वाहवा, भले, शाब्बास, यव, ठीक. संबोधनदर्शक – अगं, अरे, अहो, ए, अगा, बा.

स्पष्टीकरण : शाब्बास – या शब्दामधून प्रशंसेची भावना व्यक्त होते.

स्पष्टीकरण : छत् – तिरस्कारदर्शक, छट् – विरोधदर्शक, गप – मौनदर्शक, छे-छे – विरोधदर्शक

स्पष्टीकरण : आपल्या मनातील भावना दाटून आल्यावर तोंडावाटे अचानकपणे तिरस्कारदर्शक जे उद्गार बाहेर पडतात, त्यांना तिरस्कारदर्शक केवलप्रयोगी अव्यय म्हणतात.

स्पष्टीकरण : आश्चर्यदर्शक – ऑ, ओहो, अबब, अहाहा, बापरे. हर्षदर्शक – अहाहा, आहा, अहा, वा, वा-वा, ओ-हो. प्रशंसादर्शक – छान, वाहवा, भले, शाबास, ठीक, छान, फक्कड. संमतीदर्शक – ठीक, जिहाँ, जी, बराय, अच्छा.

स्पष्टीकरण : ‘चूप’ हे मौनदर्शक केवलप्रयोगी अव्यय आहे.

स्पष्टीकरण : वाक्यात केवळ प्रयोग करायचा म्हणून ते उच्चारले जातात. व्याकरणाच्या दृष्टीने त्यांचा त्यांच्यापुढे येणाऱ्या वाक्याशी संबंध नसतो. म्हणून त्यांना केवलप्रयोगी अव्यय म्हणतात.

स्पष्टीकरण : छान – प्रशंसादर्शक केवलप्रयोगी अव्यय, अरेरे – शोकदर्शक, हो – संमतीदर्शक, फुस – तिरस्कारदर्शक

स्पष्टीकरण : भावनांचा अतःकरणात स्फोट होऊन शब्द आपोआप तोंडावाटे बाहेर पडतात, त्यांना केवलप्रयोगी अव्यय म्हणतात.

स्पष्टीकरण : विरोधदर्शक केवलप्रयोगी अव्यये – छे, छट्, हॅट, ऊ, उंहु, च, अंहं, छेछे.

स्पष्टीकरण : भले – प्रशंसादर्शक, अरे – संबोधनदर्शक, अरेच्या – आश्चर्यदर्शक, ओहो – हर्षदर्शक

स्पष्टीकरण : अबब – हे आश्चर्यदर्शक केवलप्रयोगी अव्यय आहे.

स्पष्टीकरण : केवलप्रयोगी अव्ययाचा व्याकरणाच्या दृष्टीने पुढील वाक्याशी काहीही संबंध नसतो. केवल प्रयोग म्हणून ते उच्चारले जातात.

स्पष्टीकरण : विरोधदर्शक केवलप्रयोगी अव्यये – छे, छट्, हॅट, ऊः, उंहु, अंहं इत्यादी

स्पष्टीकरण : इतर तिरस्कारदर्शक केवलप्रयोगी अव्यये – धिक्, शी, इश्श, हुड्त, हुड, फुस, हत, छत्, छी.